Hướng dẫn 8 bài tập phục hồi chức năng tiền đình đơn giản tại nhà

Bài viết được viết bởi BS CKII. Bùi Hồng Thuý và được tham vấn chuyên môn bởi BS CKII. Nguyễn Thị Ngọc Lan – Bác sĩ phụ trách chuyên môn tại Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng MYREHAB MATSUOKA.

Mục tiêu chính của tập phục hồi chức năng tiền đình là để giúp cải thiện khả năng cân bằng và giảm chóng mặt. Hiện nay có 3 hình thức tập phục hồi chức năng hệ tiền đình: tập thói quen, ổn định tầm nhìn và tập thăng bằng. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp 8 bài tập phục hồi chức năng tiền đình hiệu quả, có thể thực hiện tại nhà. 

1. 8 bài tập phục hồi chức năng tiền đình tại nhà

Các bài tập ổn định tầm nhìn sẽ phù hợp với các bệnh nhân bị mất kiểm soát khi nhìn hoặc gặp khó khăn trong việc định hướng do ảnh hưởng của bệnh tiền đình. Sau đây là 7 bài tập ổn định tầm nhìn đơn giản mà bệnh nhân có thể tập luyện tại nhà. 

Bài 1: Tập đảo mắt lên xuống

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước. 
  • Bước 2: Đảo mắt lên trên và xuống dưới thật nhanh. Lặp lại trong khoảng 10 giây. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 20 lần mỗi ngày.

Bài 2: Tập đảo mắt sang ngang

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước. 
  • Bước 2: Đảo mắt sang hai bên trái và phải.  Lặp lại trong khoảng 10 giây. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 20 lần mỗi ngày.

Bài 3: Xoay người nhìn ngón tay

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước, thẳng vai. 
  • Bước 2: Duỗi thẳng bàn tay ra trước mặt, giơ cao ngón trỏ.
  • Bước 3: Xoay tay sang hai bên, mắt nhìn thẳng vào ngón tay đang giơ. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 10 lần mỗi ngày.

Hướng dẫn bài tập xoay người nhìn ngón tay
Hướng dẫn bài tập xoay người nhìn ngón tay

Bài 4: Tập nhìn theo ngón tay

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước, thẳng vai. 
  • Bước 2: Giơ một ngón tay ra trước mặt, để cách mặt khoảng 10cm. 
  • Bước 3: Từ từ giơ ngón tay ra xa khỏi mặt, mắt nhìn vào ngón tay. 
  • Bước 4: Giữ trong 2 giây rồi dần dần đưa tay trở lại vị trí cách mặt khoảng 10cm. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 10 lần mỗi ngày.

Hướng dẫn bài tập nhìn ngón tay
Hướng dẫn bài tập nhìn ngón tay

Bài 5: Đứng lên ngồi xuống nhìn thẳng

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước, thẳng vai. 
  • Bước 2: Từ từ đứng thẳng dậy, mắt giữ nguyên tư thế nhìn thẳng. 
  • Bước 3: Đứng trong 2 giây rồi dần dần ngồi lại vị trí cũ. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 10 lần mỗi ngày.

Bài 6: Ngẩng – cúi đầu nhìn ngón tay

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước, thẳng vai. 
  • Bước 2: Duỗi cẳng tay, giơ một ngón tay ra trước mặt
  • Bước 3: Từ từ cúi đầu rồi ngẩng đầu lên, trong suốt quá trình giữ mắt nhìn thẳng vào ngón tay.

Tần suất: Lặp lại bài tập 10 lần mỗi ngày.

Hướng dẫn bài tập ngẩng - cúi đầu nhìn ngón tay
Hướng dẫn bài tập ngẩng – cúi đầu nhìn ngón tay

Bài 7: Xoay đầu nhìn ngón tay

Cách thực hiện:

  • Bước 1: Ngồi thẳng trên ghế, mắt nhìn thẳng về phía trước, thẳng vai. 
  • Bước 2: Duỗi cẳng tay, giơ một ngón tay ra trước mặt.
  • Bước 3: Từ từ quay đầu sang hai bên, giữ mắt nhìn thẳng vào ngón tay. 

Tần suất: Lặp lại bài tập 10 lần mỗi ngày.

Thực hiện các bài tập yoga

Các bài tập yoga thường chú trọng đến việc điều hòa hơi thở, giúp đưa lượng oxy cần thiết đến não bộ. Điều này rất quan trọng trong việc cải thiện các triệu chứng rối loạn tiền đình như chóng mặt, ù tai.

Các bài tập yoga có thể thực hiện gồm:

  • Tư thế trái núi
  • Tập gập người về phía trước
  • Tư thế cây cầu
  • Co gối và chạm trán

Bài viết liên quan: 3 giai đoạn & lưu ý phục hồi chức năng viêm đa rễ thần kinh

3. 3 lưu ý cần biết về các bài tập phục hồi chức năng tiền đình

Khi phục hồi chức năng tiền đình, nhiều bệnh nhân tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc khám chữa ở nhiều cơ sở tự phát, dẫn đến bệnh tình không những không thuyên giảm mà còn trở nặng hơn. Sau đây là 3 lưu ý quan trọng cần biết về các bài tập phục hồi chức năng tiền đình: 

1 – Tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi tập luyện: Theo tham vấn của BS CKII. Nguyễn Thị Ngọc Lan – Phụ trách chuyên môn tại Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng Myrehab – Matsuoka, bệnh nhân tiền đình nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu bất cứ phương pháp điều trị nào. Việc điều trị tự phát có thể khiến tình trạng bệnh không thuyên giảm, thậm chí còn chuyển biến nặng hơn do bệnh nhân điều trị không đúng cách. 

Thời gian phục hồi chức năng tiền đình
Bệnh nhân nên thăm khám với các bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị tiền đình

2 – Không sử dụng các loại thực phẩm chức năng được quảng cáo có khả năng chữa bệnh: Chưa có loại thực phẩm chức năng nào được chứng minh có khả năng chữa bệnh tiền đình. Vì vậy, ngoài các thuốc được bác sĩ chỉ định ra, bệnh nhân không được tùy ý sử dụng những phương pháp chưa được chứng minh hiệu quả

Lưu ý khi phục hồi chức năng tiền đình
Các thực phẩm chức năng không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh

3 – Bệnh nhân cần theo đuổi chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bệnh nhân mắc bệnh tiền đình nên bổ sung nhiều các loại thực phẩm chứa các loại Vitamin, Kẽm, Magie (các loại cá, nấm, rau xanh…). Bệnh nhân cũng được khuyên nên uống trà gừng, bởi trà gừng giúp điều trị chóng mặt cực kỳ hiệu quả. Trong thời gian điều trị, bệnh nhân nên kiêng các loại thực phẩm chứa caffeine (sôcôla, nước uống có ga…), đồ uống có cồn (rượu, bia…), bởi các loại thực phẩm này sẽ khiến tình trạng tiền đình trở nên trầm trọng hơn, gây ra chóng mặt và mất thăng bằng.

Tìm hiểu thêm về đau thần kinh tọaphục hồi chức năng đau thần kinh tọa nhằm tăng cường khả năng lưu thông máu, kích thích quá trình tái tạo mô mềm và cải thiện tính linh hoạt của các khớp.

Chế độ dinh dưỡng phục hồi chức năng tiền đình
Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp tăng cường khả năng phục hồi của bệnh nhân tiền đình

4. Giải đáp 3 câu hỏi thường gặp về bài tập phục hồi chức năng tiền đình

Câu 1: Tại sao tôi lại thấy tệ hơn sau khi tập phục hồi chức năng? 

Trong quá trình tập phục hồi chức năng tiền đình, bệnh nhân có thể gặp phải nhiều triệu chứng như buồn nôn, đau đầu, chóng mặt,… Những triệu chứng này chỉ là tạm thời và không quá nguy hiểm đối với sức khỏe của bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài không dứt và trở nên trầm trọng hơn theo từng ngày, bệnh nhân nên đến thăm khám với các bác sĩ để kiểm tra và đưa ra phương án điều trị kịp thời. 

Mệt mỏi sau tập phục hồi chức năng tiền đình
Mệt mỏi khi tập vật lý trị liệu là một dấu hiệu bình thường, nếu các triệu chứng trầm trọng và kéo dài, bạn nên đi khám để được tư vấn phương hướng điều trị

Câu 2: Làm thế nào để biết tôi đang phục hồi chức năng tiền đình?

Trên thực tế, không có phương pháp đo lường cụ thể nào để biết bệnh nhân đang phục hồi chức năng tiền đình. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân có thể thực hiện đúng, đủ thời gian và tốt các bài tập kỹ thuật viên đưa ra thì sẽ cảm thấy bớt đau đầu, chóng mặt và sinh hoạt tiện lợi hơn, đó là những dấu hiệu phục hồi tích cực. 

Dấu hiệu phục hồi chức năng tiền đình
Các dấu hiệu của việc phục hồi là bệnh nhân sinh hoạt tốt hơn, ăn ngon hơn, bớt các triệu chứng tiền đình như đau đầu, chóng mặt

Câu 3: Thời gian tập phục hồi chức năng hệ tiền đình bao lâu?

Trong phần lớn trường hợp, bệnh nhân sẽ thấy bớt chóng mặt và thăng bằng tốt hơn trong từ 4 – 6 tuần, để có thể thấy rõ hiệu quả hơn thì có thể cần từ 6 – 12 tuần. Thời gian phục hồi chức năng hệ tiền đình sẽ tùy thuộc vào: 

  • Loại bệnh tiền đình của bệnh nhân
  • Mức độ nặng nhẹ
  • Tần suất tập luyện
  • Độ tuổi của bệnh nhân
  • Khả năng phục hồi

Câu 4: Tập phục hồi chức năng tiền đình ở đâu thì tốt? 

Bệnh nhân nên có một kỹ thuật viên hoặc bác sĩ chuyên về phục hồi chức năng để có thể được tư vấn về lộ trình điều trị, những lưu ý cho bệnh trạng của mình và các lưu ý tập luyện hiệu quả, an toàn. Bệnh nhân có thể tìm các dịch vụ kỹ thuật viên cá nhân tại các Trung tâm Phục hồi chức năng, bởi dịch vụ tại các Trung tâm Phục hồi chức năng rất nhanh gọn và tiện lợi đối với bệnh nhân. 

Tập phục hồi chức năng tại các Trung tâm Phục hồi chức năng
Tập phục hồi chức năng tại các Trung tâm Phục hồi chức năng là lựa chọn được đông đảo người dùng tin tưởng bởi tính tiện nghi và phù hợp với mọi tình trạng bệnh

Như vậy, bài viết đã giới thiệu 22 bài tập phục hồi chức năng tiền đình đơn giản, dễ tập cùng những lưu ý quan trọng dành riêng cho bệnh nhân trong suốt quá trình phục hồi. Để việc phục hồi chức năng tiền đình diễn ra suôn sẻ, bệnh nhân nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế như Trung tâm Phục hồi chức năng hay các phòng khám uy tín. 

Một trong những cơ sở phục hồi chức năng tiền đình uy tín và nổi tiếng nhất hiện nay là Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản Myrehab Matsuoka. Trung tâm cung cấp:

  • Đội ngũ y bác sĩ và nhân viên kỹ thuật tay nghề giỏi và nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực phục hồi chức năng với đủ loại tình trạng bệnh. 
  • Phác đồ điều trị hoàn toàn được cá nhân hóa dựa trên tình trạng và thể lực của bệnh nhân, đảm bảo phù hợp với mục tiêu điều trị.
  • Cơ sở vật chất đảm bảo chất lượng 5 sao, được bảo dưỡng thường xuyên. 

Đến Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng Myrehab Matsuoka để nhận được tư vấn về liệu trình phục hồi chức năng được cá nhân hóa hoàn toàn ngay hôm nay nhé! 

MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm trị liệu và phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản

Ngày đăng: 06/05/2024Ngày cập nhật: 27/11/2024

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của Myrehab Matsuoka chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.