So sánh 02 phương pháp điều trị vẹo cột sống: Schroth và phẫu thuật vẹo cột sống

Tác giả: Nguyễn ChiTham vấn y khoa: ThS. BSVũ Thị Hằng

So sánh Schroth và phẫu thuật là một trong những chủ đề được quan tâm hàng đầu khi lựa chọn phương pháp điều trị vẹo cột sống. Bởi vì, mỗi hướng can thiệp đều có những chỉ định, lợi ích và hạn chế riêng biệt, tùy thuộc vào mức độ cong vẹo và mục tiêu phục hồi của bệnh nhân. Do đó, việc hiểu rõ hơn về hai phương pháp này là rất quan trọng để người bệnh có thể đưa ra được phương án điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

1. Khi nào người bệnh cần phải đưa ra lựa chọn điều trị vẹo cột sống?

Nên mổ hay tập Schroth? Việc lựa chọn điều trị vẹo cột sống thường phụ thuộc vào mức độ cong vẹo, độ tuổi và tình trạng tiến triển bệnh của bệnh nhân. Nếu được chẩn đoán sớm và biến dạng còn nhẹ, người bệnh có thể ưu tiên lựa chọn các phương pháp bảo tồn như tập Schroth. Ngược lại, đối với các trường hợp biến dạng nặng hoặc có nguy cơ ảnh hưởng đến chức năng sống, phẫu thuật thường sẽ là sự lựa chọn cuối cùng.

2. Giới thiệu tổng quan về hai phương pháp điều trị vẹo cột sống

Để đưa ra lựa chọn điều trị cong vẹo cột sống phù hợp, bệnh nhân cần nắm rõ bản chất và cơ chế tác động của từng phương pháp can thiệp. Dưới đây là tổng quan về Schroth và phẫu thuật chỉnh hình cột sống, cụ thể là:

2.1. Phương pháp Schroth 

Schroth là liệu pháp phục hồi chức năng dựa trên vận động trị liệu ba chiều, được thiết kế chuyên biệt cho người bị vẹo cột sống. Phương pháp này hướng đến việc tái lập trục cột sống thông qua điều chỉnh tư thế, thở định hướng và kiểm soát thần kinh – cơ, phù hợp với người muốn điều trị vẹo cột sống không mổ, đặc biệt trong giai đoạn sớm hoặc vẹo nhẹ – trung bình. 

Thông qua các bài tập điều chỉnh tư thế, kéo giãn cơ và cải thiện khả năng hô hấp, Schroth giúp làm chậm quá trình biến dạng và tăng cường chức năng vận động. Bên cạnh đó, phương pháp này còn hỗ trợ cải thiện thẩm mỹ vóc dáng cho người bệnh, đặc biệt là ở độ tuổi tăng trưởng.

Schroth - Phương pháp điều trị chuyên biệt cho người bị vẹo cột sống 

Schroth – Phương pháp điều trị chuyên biệt cho người bị vẹo cột sống 

2.2. Phẫu thuật chỉnh hình cột sống 

Phẫu thuật là biện pháp xâm lấn nhằm cố định và chỉnh trục cột sống bằng dụng cụ y tế chuyên biệt. Nó thường được chỉ định trong các trường hợp vẹo nặng hoặc biến dạng gây ảnh hưởng chức năng hô hấp – tuần hoàn với ưu điểm là can thiệp triệt để và mang lại hiệu quả nhanh chóng. 

Tuy có hiệu quả chỉnh hình cao nhưng phẫu thuật chỉnh hình cột sống cũng tiềm ẩn nguy cơ biến chứng và đòi hỏi quá trình phục hồi hậu phẫu kéo dài. Do đó, việc cân nhắc cẩn thận giữa lợi ích điều trị và các rủi ro tiềm ẩn khi thực hiện phương pháp này là yếu tố cần thiết và then chốt trong quá trình ra quyết định lâm sàng. 

3. Bảng so sánh phương pháp Schroth và phẫu thuật 

Để giúp người bệnh dễ dàng hình dung hơn, dưới đây là bảng so sánh Schroth và phẫu thuật dựa trên các tiêu chí cơ bản, bao gồm:

Tiêu chí Schroth Phẫu thuật
Đối tượng Cong nhẹ – trung bình Cong nặng, mất chức năng
Phương pháp Tập vật lý trị liệu Can thiệp ngoại khoa
Biến chứng Rất thấp Có nguy cơ nhiễm trùng, tổn thương thần kinh
Thời gian hồi phục Kéo dài, tiến bộ từ từ Nhanh hơn nhưng cần chăm sóc hậu phẫu kỹ
Chi phí Thấp – trung bình Cao
Mục tiêu Phục hồi chức năng, kiểm soát tiến triển Cố định, chỉnh hình xương
Khả năng tái điều chỉnh Có thể tiếp tục tập Không đảo ngược kết quả sau mổ

4. Những ai nên ưu tiên phương pháp Schroth?

Phương pháp Schroth không chỉ phù hợp với người có cong vẹo nhẹ mà còn là lựa chọn lý tưởng dành cho bệnh nhân trong điều trị bảo tồn. Dưới đây là hai nhóm người bệnh nên cân nhắc áp dụng phương pháp này:

4.1. Người bị cong vẹo nhẹ – trung bình

Đối với những người bị cong vẹo nhẹ, đặc biệt là người trẻ tuổi và trẻ em, sẽ có khả năng đáp ứng tốt với tập Schroth do hệ xương còn mềm dẻo. Do đó, khi phát hiện sớm và luyện tập đúng cách, phương pháp này có thể mang lại hiệu quả tích cực và cải thiện rõ rệt góc vẹo, tư thế cũng như hình thể của bệnh nhân.

Những người bị vẹo nhẹ có thể cân nhắc luyện tập Schroth

Những người bị vẹo nhẹ có thể cân nhắc luyện tập Schroth

4.2. Các trường hợp muốn điều trị không phẫu thuật

Với những bệnh nhân có chỉ định bảo tồn hoặc không đủ điều kiện mổ, Schroth cũng trở thành một phương án điều trị vô cùng lý tưởng. Đặc biệt, phương pháp này phù hợp cho người muốn điều trị vẹo cột sống không mổ nhưng vẫn đạt hiệu quả phục hồi toàn diện. Bên cạnh đó, nó cũng được khuyến khích trong các chương trình phục hồi sau phẫu thuật để giảm nguy cơ tái phát bệnh lý trở lại.

5. Khi nào nên cân nhắc phẫu thuật?

Khi bảo tồn không còn hiệu quả, Schroth không phải là phương án được ưu tiên hàng đầu mà lúc này phẫu thuật sẽ là chỉ định cần thiết để tránh biến chứng, đặc biệt trong các trường hợp như:

5.1. Cong vẹo nặng trên 45 độ

Khi đường cong cột sống vượt quá 45 độ, cấu trúc lồng ngực và các cơ quan nội tạng như tim, phổi có thể bị chèn ép. Dẫn đến hậu quả gây khó thở, giảm sức bền vận động, dễ mệt mỏi… cho bệnh nhân. Vì vậy, trong những trường hợp này, phẫu thuật được xem là giải pháp bắt buộc, giúp người bệnh bảo vệ chức năng sống và phòng ngừa biến chứng lâu dài.

5.2. Điều trị bảo tồn không còn hiệu quả

Nếu sau một thời gian tập Schroth mà bệnh vẫn tiến triển nặng, đây là dấu hiệu cho thấy phương pháp này đã không còn phù hợp. Bên cạnh đó, trong các trường hợp người bệnh xuất hiện triệu chứng đau kéo dài, suy giảm chất lượng cuộc sống hoặc không còn đáp ứng với bài tập chức năng,… cũng là các yếu tố cho thấy điều trị bảo tồn không còn hiệu quả. Lúc này, bác sĩ chuyên khoa nên cân nhắc chỉ định chuyển sang can thiệp phẫu thuật để đảm bảo hiệu quả điều trị lâu dài và phòng ngừa các biến chứng thứ phát.

6. Có thể kết hợp cả hai phương pháp không?

Thực tế lâm sàng cho thấy, việc phối hợp phương pháp Schroth và phẫu thuật ở các giai đoạn điều trị khác nhau có thể mang lại hiệu quả tối ưu cho người bệnh. Cụ thể, trong giai đoạn trước khi mổ, tập luyện theo phương pháp Schroth giúp cải thiện thể trạng tổng quát, tăng cường chức năng hô hấp – vận động và chuẩn bị tốt hơn cho cuộc phẫu thuật. 

Trong khi đó, ở giai đoạn hậu phẫu, Schroth tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng. Bởi vì, sự phối hợp của phương pháp giúp cho bệnh nhân điều chỉnh lại tư thế sai lệch và hỗ trợ phòng ngừa nguy cơ tái cong vẹo cột sống sau này.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, việc kết hợp này cần được thực hiện dưới hướng dẫn của chuyên gia y tế. Sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ ngoại khoa và chuyên viên vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong kết quả cuối cùng.

Việc so sánh giữa phương pháp Schroth và phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong quá trình lựa chọn phác đồ điều trị, giúp người bệnh có cái nhìn khách quan, khoa học trước khi quyết định hướng điều trị bệnh lý cho bản thân. Trong một số trường hợp được chỉ định rõ ràng, việc kết hợp hai phương pháp ở các giai đoạn khác nhau không chỉ giúp người bệnh tối ưu hóa quá trình phục hồi chức năng mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống về lâu dài.

MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản

Ngày đăng: 19/08/2025Ngày cập nhật: 19/08/2025

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của Myrehab Matsuoka chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.