Vật lý trị liệu trượt đốt sống: 9 phương pháp & 15 bài tập 

Bài viết được viết bởi BS CKII. Bùi Hồng Thuý và được tham vấn chuyên môn bởi BS CKII. Nguyễn Thị Ngọc Lan – Bác sĩ phụ trách chuyên môn tại Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng MYREHAB MATSUOKA.

Trượt đốt sống có thể xảy ra ở bất cứ đâu trên cột sống, thường tập trung ở cổ và lưng dưới. Hầu hết những người bị trượt đốt sống nhận thấy rằng các phương pháp điều trị không phẫu thuật, chẳng hạn như nẹp, vật lý trị liệu trượt đốt sống, giúp giảm đau và cải thiện chức năng. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp thông tin chi tiết về các phương pháp và bài tập phù hợp với nhiều đối tượng và tình trạng mắc bệnh. Hãy cùng theo dõi nhé!

Vật lý trị liệu sẽ được cá nhân hóa cho phù hợp với từng cấp độ trượt đốt sống của người bệnh
Vật lý trị liệu sẽ được cá nhân hóa cho phù hợp với từng cấp độ trượt đốt sống của người bệnh

1. Nguyên tắc tập vật lý trị liệu trượt đốt sống

1.1. Mục tiêu tập vật lý trị liệu trượt đốt sống 

Bất kể bạn mắc phải loại trượt đốt sống nào, việc có thể cố định cột sống đúng cách là chìa khóa để giảm tải cho vùng chấn thương. Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả đối với các bệnh nhân trượt đốt sống ở các giai đoạn nhẹ nhằm đưa cột sống về tư thế ban đầu. 

Mục tiêu đầu tiên là giảm các cơn đau, duy trì sự linh hoạt trong vận động thường ngày. Sau đó là giãn cơ, tăng tầm vận động cột sống, tăng cường các cơ nâng đỡ cột sống, giữ an toàn cho cột sống và ngăn ngừa chấn thương trong tương lai.

Các chuyên gia vật lý trị liệu sẽ lên kế hoạch điều trị nhằm cải thiện các cơ xung quanh khu vực chấn thương, cải thiện khả năng vận động của các khớp trên và dưới vùng bị thương để việc cử động chung dễ dàng hơn. Sau đó, bạn sẽ tập các bài tập kéo dãn và tăng cường sức mạnh để đưa bạn trở lại mức độ hoạt động hoặc môn thể thao trước đây.

Vật lý trị liệu trượt đốt sống giúp tăng cường sức mạnh, sự linh hoạt và ngăn ngừa chấn thương
Vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh, sự linh hoạt của các cơ nâng đỡ cột sống và ngăn ngừa chấn thương

1.2. Lưu ý khi tập vật lý trị liệu trượt đốt sống

Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng mà bạn cần quan tâm trước và trong quá trình vật lý trị liệu trượt đốt sống[1]:

  • Nên đến gặp bác sĩ để được đánh giá một cách toàn diện và thiết kế lộ trình tập luyện một cách cá nhân hóa. Đối với trượt đốt sống độ I, người bệnh có thể tự tập tại nhà, trượt từ độ II trở lên thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia.
  • Tránh tập các động tác quá nhanh hoặc buộc bản thân phải giữ những tư thế mà bạn cảm thấy đau.
  • Với những bài tập khiến bạn đau, nên giảm số lần lặp lại và giữ tư thế trong thời gian ngắn hơn. 
  • Nếu cảm thấy khó chịu sau tập, bạn có thể sử dụng phương pháp chườm lạnh hoặc đến hiệu thuốc mua các loại thuốc giảm đau không kê đơn.
  • Nếu cơn đau trở nên trầm trọng hơn trong quá trình tập luyện, bạn nên dừng lại và tham khảo ý kiến của bác sĩ để điều chỉnh bài tập cho phù hợp. 
  • Cần tập luyện đều đặn và dần gia tăng về cường độ, thời gian để giảm nguy cơ tái chấn thương. 
Nếu cảm thấy đau sau khi tập, bạn sẽ cần quan tâm đến một số lưu ý quan trọng
Nếu cảm thấy đau sau khi tập, bạn nên chườm lạnh, sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn và tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh lại bài tập

2. 8 phương pháp tập vật lý trị liệu trượt đốt sống thụ động

Vật lý trị liệu thụ động là phương pháp khi người bệnh không cần tự mình thực hiện hoạt động trị liệu. Các kỹ thuật hoặc phương thức trị liệu thụ động thường được thực hiện bởi các bác sĩ trị liệu hoặc kỹ thuật viên.

Đối với vật lý trị liệu trượt đốt sống, có 8 phương pháp thụ động thường được áp dụng bao gồm: Nắn chỉnh cột sống, massage chuyên sâu, nhiệt trị liệu, điện xung, siêu âm, laser, xung kích và sóng ngắn.  

2.1. Nắn chỉnh cột sống 

Nắn chỉnh cột sống cần được thực hiện bởi các chuyên gia hay bác sĩ trị liệu. Họ sẽ tác động lực đẩy có kiểm soát vào vị trí đốt sống bị trượt nhằm nắn chỉnh các đốt sống trở lại vị trí tự nhiên, làm mềm cơ, giảm chèn ép dây thần kinh, từ đó hạn chế các biến chứng có thể xảy ra [2].

Phương pháp tập vật lý trị liệu trượt đốt sống thụ động - Nắn chỉnh cột sống
Nắn chỉnh cột sống là phương pháp yêu cầu kỹ thuật cao từ các bác sĩ hoặc chuyên gia

2.2. Massage chuyên sâu

Đây là kỹ thuật khi các chuyên gia sử dụng kích thích cơ học trực tiếp lên các cơ bị co thắt và căng cơ tại vị trí đốt sống bị trượt. Phương pháp vật lý trị liệu trượt đốt sống này có nhiều tác dụng như:

  • Giải phóng sức căng ở các mô mềm như dây chằng, gân, cơ.
  • Tăng cường tuần hoàn máu.
  • Giảm đau, giảm phù nề.
  • Tăng oxy và dưỡng chất có trong máu, tăng cường thải độc [3] .
Phương pháp massage chuyên sâu
Massage chuyên sâu hỗ trợ tốt trong giải phóng các cơ, tăng tuần hoàn và giảm đau do trượt đốt sống

2.3. Nhiệt trị liệu

Đối với vật lý trị liệu trượt đốt sống, các chuyên gia sẽ chỉ định luân phiên giữa liệu pháp nóng và lạnh. 

1 – Nhiệt nóng: Thường được áp dụng nhằm tăng cường tuần hoàn máu. Lưu lượng máu tăng lên sẽ mang nhiều oxy và chất dinh dưỡng đến khu vực đốt sống bị tổn thương, thúc đẩy quá trình thải độc do co thắt cơ, đồng thời chữa lành các mô bị tổn thương [3]. Người bệnh có thể sử dụng túi sưởi có nhiệt độ từ 40 – 45 độ C, chườm trực tiếp xung quanh khu vực tổn thương trong khoảng 15 – 30 phút mỗi lần [4].

2 – Nhiệt lạnh: Thường được áp dụng trong giai đoạn đau cấp tính nhằm làm chậm quá trình lưu thông, giúp giảm viêm, phù nề và co thắt cơ. Người bệnh có thể sử dụng túi chườm lạnh có nhiệt độ khoảng 5 độ C, chườm trong khoảng 20 – 30 phút hoặc sử dụng loại thuốc xịt phun hơi lạnh flouri methane để làm mát và giảm co rút cơ [4] .

Phương pháp nhiệt trị liệu trong vật lý trị liệu trượt đốt sống
Các biện pháp nhiệt nóng – lạnh có thể áp dụng trong điều trị trượt đốt sống

2.4. Điện xung

Điện xung là phương pháp vật lý trị liệu trượt đốt sống sử dụng dòng điện có tần số cao, cường độ thấp kích thích vào hệ thần kinh và cơ với từng nhóm nhịp kích thích[4]. Phương pháp này có tác dụng làm giảm co thắt cơ, tăng tuần hoàn, tăng cường sản xuất endorphin (loại hormone giảm đau tự nhiên của cơ thể) [3].

Cận cảnh liệu pháp điện xung
Liệu pháp điện xung có tác dụng giảm co thắt cơ và giảm đau

2.5. Siêu âm 

Đây là liệu pháp sử dụng năng lượng của sóng siêu âm tác dụng sâu vào các mô cơ khu vực đốt sống bị trượt. Tác dụng của siêu âm là làm tăng hoạt động của tế bào, giãn mạch, tăng cường lưu thông máu, giảm co thắt cơ, chuột rút, cứng và đau[3]. Siêu âm còn thúc đẩy quá trình đào thải, hạn chế tối đa hiện tượng sưng viêm và đẩy nhanh quá trình chữa lành. 

Phương pháp siêu âm trị liệu trượt đốt sống
Liệu pháp siêu âm trong trị liệu trượt đốt sống

2.6. Laser

Laser là một phương pháp vật lý trị liệu trượt đốt sống hiện đại, sử dụng chùm ánh sáng có bước sóng cụ thể để kích thích quá trình lành mô, giảm đau và viêm. Chùm tia laser sẽ được chiếu tập trung vào khu vực đốt sống bị trượt và được các mô hấp thụ, kích hoạt các phản ứng sinh học thúc đẩy quá trình lành vết thương[4].

Liệu pháp laser trong vật lý trị liệu trượt đốt sống
Liệu pháp laser trong vật lý trị liệu trượt đốt sống

2.7. Xung kích

Đây là liệu pháp sử dụng sóng xung kích năng lượng cao tác động lên khu vực trượt đốt sống. Liệu pháp xung kích có tác dụng cực tốt trong điều trị trượt đốt sống, kích thích sửa chữa tế bào, tăng cường lưu thông máu, đẩy nhanh và tăng cường quá trình chữa lành của cơ thể. Bệnh nhân sẽ giảm đau và có sự hồi phục đáng kể sau khoảng 3 buổi điều trị, mỗi buổi kéo dài 5 – 10 phút [5].

Liệu pháp xung kích trong vật lý trị liệu trượt đốt sống
Liệu pháp xung kích trong vật lý trị liệu trượt đốt sống

2.8. Sóng ngắn

Sóng ngắn là một trong các phương pháp vật lý trị liệu trượt đốt sống sử dụng nhiệt sâu, sóng điện trường cao tần xoay chiều có tần số 13,7 – 27,3 MHz dẫn qua cơ thể trong thời gian 15 – 30 phút. Với tác dụng nhiệt của sóng ngắn, nhiệt độ khu vực tổn thương có thể tăng lên đến 15 độ C, giúp chống viêm, giảm đau cục bộ và tăng cường dinh dưỡng cho đốt sống [4].

Có thể bạn quan tâm: 15+ phương pháp và bài tập vật lý trị liệu thoái hóa đốt sống cổ

Liệu pháp sóng ngắn trong vật lý trị liệu trượt đốt sống
Liệu pháp sóng ngắn trong vật lý trị liệu trượt đốt sống

3. 15 bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống chủ động

Vật lý trị liệu chủ động yêu cầu người bệnh phải thực hiện các nỗ lực về thể chất trong quá trình điều trị. Phương pháp này sẽ bao gồm các bài tập vận động, kéo giãn và tăng cường sức mạnh giúp cải thiện phạm vi chuyển động, tính linh hoạt và ổn định cột sống. Với bệnh trượt đốt sống, các chuyên gia có thể sẽ tập trung vào các bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống tăng cường sức mạnh cốt lõi và kéo giãn gân kheo[6].

3.1. 5 bài tập vận động cơ lưng 

Nhóm các bài tập này được chỉ định nhằm mục đích phục hồi và tăng cường chức năng của các cơ vùng lưng, góp phần hỗ trợ tích cực trong việc huy động khớp, đưa đốt sống bị trượt trở lại vị trí khỏe mạnh[7].

Bài 1. Nghiêng xương chậu

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm ngửa, gập đầu gối và đặt bàn chân phẳng trên sàn.
  • Bước 2: Nhẹ nhàng lắc lư xương chậu về phía trước để đưa xương cụt của bạn về phía tấm thảm
  • Bước 3: Dùng cơ bụng kéo rốn về phía cột sống và ép lưng dưới xuống sàn.
  • Bước 4: Giữ nguyên tư thế trong 15 giây rồi thư giãn.

Tần suất tập luyện: Lặp lại bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống 5 – 10 cái/lần, 2 – 3 lần/ngày[1].

Bài tập nghiêng xương chậu - vận động cơ lưng
Bài tập nghiêng xương chậu tác động đến các cơ cốt lõi, mang lại sự ổn định cho cột sống

Bài 2. Đi bộ trên không

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm ngửa, gập đầu gối, siết chặt cơ bụng và ấn lưng dưới xuống thảm. 
  • Bước 2: Nâng luân phiên hai chân lên, giữ đầu gối vuông góc. 

Tần suất tập luyện: Lặp lại 10 – 15 lần cho mỗi chân và hoàn thành 2 – 3 hiệp mỗi ngày.

Lưu ý: Trong quá trình tập vật lý trị liệu trượt đốt sống với bài tập đi bộ trên không, bạn luôn để lưng dưới áp sát xuống thảm và đặt tay ở bụng dưới để cảm nhận các cơ đang hoạt động[8].

Bài tập đi bộ trên không
Bài tập đi bộ trên không

Bài 3. Co chân và giữ

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm ngửa, gập đầu gối, siết chặt cơ bụng và ấn lưng dưới xuống thảm. 
  • Bước 2: Nâng hai chân lên, giữ đầu gối vuông góc. 
  • Bước 3: Giữ nguyên khoảng 15 – 20 giây rồi quay lại tư thế ban đầu.

Tần suất tập luyện: Lặp lại bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này từ 10 – 15 lần cho mỗi chân và hoàn thành 2 – 3 hiệp mỗi ngày [9].

Bài tập co chân và giữ
Bài tập co và giữ

Bài 4. Tay và chân đối diện

Cách tập:

  • Bước 1: Bắt đầu với tư thế quỳ bốn điểm trên sàn.
  • Bước 2: Nâng một cánh tay và chân đối diện thẳng ra đồng thời siết chặt cơ thể.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế trong 5 giây rồi hạ tay và chân về vị trí ban đầu.
  • Bước 4: Lặp lại động tác với tay và chân còn lại.

Tần suất tập luyện: Thực hiện bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống – tay và chân đối diện từ 10 lần cho mỗi bên, 2 – 3 hiệp/ngày [1].

Bài tập tay và chân đối diện
Bài tập tay – chân đối diện nhằm vào các cơ cốt lõi, nâng cao khả năng vận động cột sống

Bài 5. Vận động với bóng

Dụng cụ: 1 quả bóng hơi yoga.

Cách tập:

  • Bước 1: Đặt bóng trên nền, người bệnh nằm ngửa và gác hai chân lên bóng.
  • Bước 2: Gồng cơ lưng, hai chân kẹp chặt và nhấc bóng lên khỏi mặt đất.
  • Bước 3: Giữ khoảng 5 giây và trở lại tư thế ban đầu.

Tần suất tập luyện: Lặp lại bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống với bóng 10 – 15 lần/hiệp, 2 – 3 hiệp/ngày[10].

Bài tập vận động với bóng
Bài tập với bóng giúp tăng khả năng vận động vùng hông và lưng

3.2. 5 bài tập kéo giãn cột sống

Nhóm các bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống kéo giãn có thể giúp giảm căng cứng cơ và giảm các cơn đau do trượt đốt sống. Đồng thời, việc kéo giãn cũng giúp duy trì phạm vi chuyển động, giúp các cơ cải thiện khả năng hỗ trợ cột sống, ngăn ngừa căng thẳng lên cấu trúc cột sống bằng nhiều hoạt động khác nhau[1].

Bài 1. Đầu gối chạm ngực

Bài tập này có tác động mạnh đến các cơ cốt lõi vùng cột sống, giúp ổn định cột sống và giảm đau.

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm ngửa, gập đầu gối và bàn chân đặt phẳng trên mặt đất, giữ cánh tay ở hai bên và lòng bàn tay úp xuống.
  • Bước 2: Đưa hai tay kéo một đầu gối về phía ngực và cảm nhận sức căng ở mông. Giữ vị trí trong 5 giây và thư giãn trở lại vị trí bắt đầu.
  • Bước 3: Lặp lại động tác đối với chân còn lại.

Tần suất tập luyện: Lặp lại bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này từ 10 – 15 lần cho mỗi chân, 2 – 3 hiệp/ngày[1].

Bài tập đầu gối chạm ngực
Bài tập đầu gối chạm ngực

Bài 2. Căng gân kheo

Trượt đốt sống có thể gây căng cơ gân kheo, gây đau và hạn chế vận động vùng lưng dưới. Bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này giúp kéo dài, nới lỏng gân kheo và giảm bớt căng thẳng vùng lưng dưới.

Cách tập:

  • Bước 1: Ngồi trên sàn, hai chân duỗi thẳng trước mặt và ngón chân hướng lên trần nhà.
  • Bước 2: Từ từ nghiêng người về phía bàn chân cho đến khi bạn cảm thấy gân kheo căng ra. Đừng lo lắng nếu bạn không thể chạm vào ngón chân của mình.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế trong 30 giây rồi ngồi thẳng.

Tần suất tập luyện: Lặp lại 10 – 15 lần/hiệp, 2 – 3 hiệp/ngày[1].

Bài tập căng gân kheo
Bài tập căng gân kheo giúp kéo giãn cơ và dây chằng, giảm căng thẳng ở lưng dưới

Bài 3. Căng cơ mông

Bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này có thể giúp giảm tình trạng căng cứng và giảm đau lưng dưới do trượt đốt sống.

Cách tập:

  • Bước 1: Bắt đầu bằng cách nằm ngửa, gập đầu gối.
  • Bước 2: Đặt một mắt cá chân lên chân kia, ngay phía trên đầu gối.
  • Bước 3: Nắm lấy đùi của chân dưới và kéo về phía ngực cho đến khi bạn cảm thấy căng ở mông.
  • Bước 4: Giữ chân trong 15 đến 30 giây rồi thả ra.

Tần suất tập luyện: Lặp lại 10 – 15 lần cho mỗi chân, 2 – 3 hiệp/ngày[1].

Bài tập căng cơ mông
Bài tập căng cơ mông hỗ trợ giảm đau cơ do trượt đốt sống

Bài 4. Kéo giãn cơ lưng

Cách tập:

  • Bước 1: Bắt đầu với tư thế nằm trên sàn, hai tay thẳng, hai bàn tay hướng vào nhau, hai chân nâng lên, đầu gối vuông góc.
  • Bước 2: Đưa một cánh tay vòng qua đầu và chân đối diện thẳng ra đồng thời siết chặt cơ thể.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế trong 5 giây rồi đưa tay và chân về vị trí ban đầu.
  • Bước 4: Lặp lại động tác với tay và chân còn lại.

Tần suất tập luyện: Thực hiện bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống – kéo giãn cơ lưng từ 10 lần cho mỗi bên, 2 – 3 hiệp/ngày[11].

Bài tập kéo giãn cơ lưng
Bài tập kéo giãn cơ lưng

Bài 5. Kéo giãn với dây trợ lực

Dụng cụ: Dây trợ lực.

Cách tập:

  • Bước 1: Bắt đầu với tư thế nằm trên sàn, hai chân co.
  • Bước 2: Co 1 chân lên, đồng thời đưa dây trợ lực vòng qua lòng bàn chân, hai tay giữ hai đầu dây.
  • Bước 3: Cố gắng duỗi thẳng chân hết mức để kéo căng dây trợ lực.
  • Bước 4: Giữ nguyên tư thế trong 5 giây rồi trở về vị trí ban đầu.
  • Bước 5: Lặp lại động tác với chân còn lại.

Tần suất tập luyện: Thực hiện bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này 10 lần cho mỗi bên, 2 – 3 hiệp/ngày[12].

Bài tập kéo giãn với dây trợ lực
Bài tập kéo giãn với dây trợ lực

3.3. 5 bài tập tăng sức mạnh cơ cột sống

Các bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống về tăng sức mạnh sẽ tập trung vào việc tăng cường và cải thiện khả năng vận động của các cơ vùng lưng, bụng. Đây là các nhóm cơ có khả năng hỗ trợ và làm giảm áp lực đặt lên cột sống, từ đó tăng sức chịu đựng cho cột sống[13]

Bài 1. Làm mạnh cơ cột sống

Các cơ nhỏ gần cột sống có tác dụng hỗ trợ các chuyển động xoay và gập người. Bài tập này sẽ hỗ trợ tăng cường sức mạnh cho các cơ bị yếu do trượt đốt sống.

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm nghiêng, dùng tay còn lại tìm rãnh ở lưng cạnh cột sống.
  • Bước 2: Gồng cơ vùng lưng để di chuyển phần hông và ngực lại gần nhau. Bạn sẽ cảm thấy các cơ cột sống đang hoạt động và phình ra.
  • Bước 3: Giữ tư thế trong 3 – 5 giây và thư giãn.

Tần suất tập luyện: Thực hiện bài tập 10 lần cho mỗi bên, 2 – 3 hiệp/ngày[1].

Bài tập tăng sức mạnh cơ cột sống
Bài tập làm mạnh cơ cột sống

Bài 2. Plank

Cách tập:

  • Bước 1: Bắt đầu ở tư thế chân duỗi thẳng, hai khuỷu tay rộng bằng vai và chống vuông góc xuống sàn.
  • Bước 2: Siết cơ bụng, giữ vững khuỷu tay và cánh tay. Giữ tư thế này càng lâu càng tốt.

Tần suất tập luyện: Mục tiêu ban đầu của bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này là 45 – 60 giây, sau đó là vài phút/lần. Lặp lại 3 lần/hiệp.

Lưu ý: Nếu động tác plank trên sàn quá khó hoặc bạn cảm thấy đau ở lưng dưới, bạn có thể đổi bài tập bằng cách khuỵu gối xuống hoặc thực hiện nó trên một bề mặt cao như ghế dài, giường, bậc cầu thang,…[14]

Bài tập Plank
Bài tập plank cực kỳ hữu ích trong việc gia tăng sức mạnh cho các nhóm cơ

Bài 3. Giãn lưng đẳng cự

Dụng cụ: Băng ghế dài hoặc các công cụ tương tự.

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm trên ghế hoặc các dụng cụ tương tự sao cho mép ghế ở mức ngang hông.
  • Bước 2: Bắt đầu ở tư thế thả người thoải mái, nâng thân trên lên vị trí cân bằng, lưng thẳng. Bạn sẽ cảm thấy cơ lưng hoạt động nhưng không đau.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế ở vị trí trung lập càng lâu càng tốt, sau đó thả lỏng người thư giãn về tư thế ban đầu.

Tần suất tập luyện: Mục tiêu ban đầu là 45 – 60 giây, sau đó là vài phút/lần. Lặp lại bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống 3 lần/hiệp[14].

Bài tập giãn lưng đẳng cự
Bài tập giãn cơ đẳng cự

Bài 4. Giữ vững cơ thể

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm trên mặt sàn, hai tay vươn thẳng qua đầu.
  • Bước 2: Nâng cánh tay, đầu và chân lên khỏi mặt đất, giữ cho lưng dưới phẳng và gồng cơ bụng.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế càng lâu càng tốt, sau đó thả lỏng người thư giãn.

Tần suất tập luyện: Mục tiêu ban đầu là 45 – 60 giây, sau đó là vài phút/lần. Lặp lại 3 lần/hiệp.

Lưu ý: Để tăng cường độ cho bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này, bạn có thể sử dụng tạ nhỏ 0,5 – 1kg và cầm ở tay trong quá trình giữ vững cơ thể[11].

Bài tập giữ vững cơ thể
Bài tập giữ vững cơ thể hỗ trợ làm mạnh các cơ duỗi cột sống, cơ bụng

Bài 5. “Siêu nhân”

Cách tập:

  • Bước 1: Nằm sấp trên mặt sàn, hai tay xuôi dọc thân người.
  • Bước 2: Từ từ nâng cả thân người và chân lên khỏi mặt đất, hai tay chéo sang hai bên để giữ thăng bằng.
  • Bước 3: Giữ nguyên tư thế càng lâu càng tốt, sau đó thả lỏng người thư giãn.

Tần suất tập luyện: Mục tiêu ban đầu khi tập bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống này là 45 – 60 giây, sau đó là vài phút/lần. Lặp lại 3 lần/hiệp.

Lưu ý: Để tăng cường độ cho bài tập, bạn có thể đưa hai tay sang ngang, đưa thẳng qua đầu hoặc sử dụng thêm tạ nhẹ[11].

Bài tập tư thế siêu nhân
Các cấp độ của bài tập “siêu nhân”

Ngoài việc tập các bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống chủ động, người bệnh khi đến các trung tâm phục hồi chức năng còn có thể sử dụng các loại máy tập hỗ trợ. Trung tâm Trị liệu và Phục hồi chức năng Myrehab – Matsuoka có nhiều loại máy với những tác dụng khác nhau, có chức năng lưu trữ kết quả và đánh giá hiệu quả quá trình tập luyện cho người bệnh như:

  • Máy tập gập – duỗi cột sống: Có tác dụng hỗ trợ cải thiện khả năng vận động, duy trì sự cân bằng và ổn định cho cột sống. 
  • Máy tập nghiêng thân mình: Có tác dụng giúp người bệnh thực hiện các động tác mở rộng phạm vi chuyển động sang hai bên của cột sống và hỗ trợ phục hồi đốt sống bị trượt một cách nhẹ nhàng.
  • Máy tập quay thân mình: Có tác dụng hỗ trợ cải thiện sự linh hoạt, tăng cường lưu thông máu, nâng cao sự ổn định cho cột sống của người bệnh.
Hình ảnh các loại máy tập hỗ trợ
Myrehab Matsuoka – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản uy tín, chất lượng cao trong vật lý trị liệu trượt đốt sống

4. 5 thói quen cần duy trì trong quá trình tập vật lý trị liệu trượt đốt sống

Bất kể bạn đang áp dụng phương pháp điều trị trượt đốt sống nào, điều quan trọng bạn cần duy trì các thói quen lành mạnh để đảm bảo cột sống khỏe mạnh và thúc đẩy quá trình hồi phục: 

  • Tránh hoạt động cường độ cao khi cơn đau bùng phát.
  • Tránh các kỹ thuật nâng không an toàn[15].
  • Tập thể dục thường xuyên để có cơ lưng và cơ bụng khỏe mạnh.
  • Duy trì cân nặng khỏe mạnh. Cân nặng quá mức sẽ gây thêm căng thẳng cho lưng dưới của bạn.
  • Ăn một chế độ ăn uống cân bằng để giữ cho xương của bạn được nuôi dưỡng tốt và chắc khỏe [16].
Người bệnh trượt đốt sống cần duy trì thói quen ăn uống đủ chất, tập thể dục, kiểm soát cân nặng hợp lý
Người bệnh cần duy trì thói quen ăn uống đủ chất, tập thể dục, kiểm soát cân nặng hợp lý

5. Giải đáp các câu hỏi thường gặp về trị liệu trượt đốt sống

Câu 1: Trượt đốt sống có tự khỏi được không?

Trượt đốt sống KHÔNG thể tự khỏi. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể giảm mức độ trượt của đốt sống bằng cách nghỉ ngơi hợp lý, sử dụng thuốc và vật lý trị liệu[16].

Câu 2: Vật lý trị liệu trượt đốt sống có khỏi hoàn toàn được không? 

Các phương pháp điều trị bằng vật lý trị liệu KHÔNG thể khắc phục hoàn toàn vết nứt hoặc trượt nhưng có thể giúp giảm đau lâu dài. Nếu kiên trì tập luyện, các bài tập có thể làm giảm áp lực lên dây thần kinh, ổn định đốt sống và phục hồi sức mạnh cho cột sống của bạn[16].

Câu 3: Nên làm gì khi bị đau sau tập vật lý trị liệu trượt đốt sống?

Nếu bạn cảm thấy cơn đau dữ dội trong khi tập thì đầu tiên, bạn hãy tạm dừng các hoạt động vật lý trị liệu. Hãy thử sử dụng các loại thuốc không kê đơn để giảm đau và giảm viêm. Bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để thay đổi cường độ bài tập vật lý trị liệu trượt đốt sống cho phù hợp[16].

Thuốc giảm đau trượt đốt sống
Các loại thuốc không kê đơn chỉ nên sử dụng khi các cơn đau ở mức nhẹ hoặc trung bình

Câu 4: Trượt đốt sống không nên ăn gì? 

Việc kiểm soát cơn đau do trượt đốt sống có thể rất khó khăn, nhưng bằng cách hạn chế ăn một số loại thực phẩm sau đây, bạn có thể giảm bớt cơn đau và khó chịu trong cơ thể:

  • Thực phẩm chế biến sẵn 
  • Thực phẩm nhiều chất béo 
  • Đồ uống có đường
  • Các sản phẩm từ sữa
  • Thực phẩm chiên 
  • Ngũ cốc tinh chế,…

Thay vào đó, bạn nên lựa chọn các loại thực phẩm nhiều protein, giàu canxi, ngũ cốc nguyên hạt,… để thúc đẩy quá trình chữa lành và giảm các triệu chứng đau do trượt đốt sống[17].

Câu 5: Trượt đốt sống nên ngủ như thế nào?

Tư thế ngủ ngả lưng có tác dụng tốt trong việc giảm thiểu các cơn đau do trượt đốt sống. Người bệnh có thể dùng gối đặt dưới lưng, cổ và đầu hoặc sử dụng các loại giường gấp nâng đầu để ngủ ở tư thế này[7]

Tư thế ngủ cho người trượt đốt sống
Tư thế ngủ phù hợp cho người bị trượt đốt sống

Trên đây là tổng hợp thông tin chi tiết về mục tiêu, lưu ý khi vật lý trị liệu trượt đốt sống, các phương pháp điều trị thụ động, chủ động và những thói quen mà người bệnh cần duy trì trong quá trình điều trị. Các bài tập chủ động cần được thực hiện đúng kỹ thuật, thời gian và cường độ để đảm bảo hồi phục tốt nhất trong thời gian sớm nhất.

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vật lý trị liệu trượt đốt sống, người bệnh hãy liên hệ với Trung tâm MYREHAB – MATSUOKA để được tư vấn miễn phí trong thời gian sớm nhất.

MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản

Ngày đăng: 17/04/2024Ngày cập nhật: 16/07/2024

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của Myrehab Matsuoka chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.