Dinh dưỡng cho người bị thoái hóa cột sống cổ đóng vai trò nền tảng trong hỗ trợ điều trị, giúp phục hồi chức năng xương khớp. Thực tế cho thấy, một chế độ ăn khoa học không chỉ bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết mà còn góp phần giảm viêm, đồng thời kích thích quá trình tái tạo mô sụn. Nhờ vậy, khả năng vận động của cột sống cổ được cải thiện rõ rệt, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Vai trò dinh dưỡng trong tái tạo sụn và giảm viêm
Thoái hóa cột sống cổ là quá trình sụn khớp bị bào mòn dần và cấu trúc đĩa đệm suy yếu theo thời gian, từ đó gây đau nhức, cứng cổ và hạn chế vận động. Trong trường hợp này, chế độ dinh dưỡng cân đối giữ vai trò quan trọng vì có thể bổ sung các dưỡng chất thiết yếu, hỗ trợ tái tạo mô sụn và giảm viêm mạn tính.
Không chỉ vậy, ăn uống hợp lý còn giúp cải thiện khả năng hồi phục của hệ xương khớp, nhờ việc cung cấp năng lượng và dưỡng chất đầy đủ cho cơ thể. Đồng thời, chế độ dinh dưỡng hợp lý còn giúp duy trì cân nặng ổn định, từ đó giảm áp lực cơ học tác động trực tiếp lên cột sống cổ.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong tái tạo sụn và giảm viêm
(Nguồn: Báo Sức khoẻ đời sống)
Người bị thoái hóa cột sống cổ nên bổ sung các nhóm thực phẩm nào?
Để tối ưu hiệu quả điều trị thoái hoá cột sống cổ, người bệnh cần tăng cường bổ sung những nhóm thực phẩm có lợi cho hệ xương khớp và cột sống cổ, chẳng hạn như:
Omega-3
Omega-3 là một dưỡng chất nổi bật nhờ đặc tính kháng viêm tự nhiên, giúp làm giảm tình trạng đau nhức khớp cũng như hạn chế sưng viêm kéo dài. Các loại thực phẩm như: Cá hồi, cá thu, hạt lanh… là những lựa chọn lý tưởng trong bữa ăn hàng ngày, cung cấp nguồn cung cấp nguồn omega-3 vô cùng dồi dào và phong phú.
Khi được bổ sung thường xuyên và đúng cách, omega-3 không chỉ hỗ trợ cải thiện độ linh hoạt của khớp mà còn góp phần làm giảm cảm giác cứng cổ. Chính vì vậy, đây là có thể coi là dưỡng chất đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong dinh dưỡng cho người mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ.
Thực phẩm chứa nguồn omega-3 dồi dào
(Nguồn: Vinmec)
Vitamin D
Vitamin D giữ vai trò then chốt trong việc hỗ trợ hấp thu canxi, từ đó giúp duy trì mật độ xương chắc khỏe và ổn định lâu dài. Khi cơ thể thiếu vitamin D, quá trình tái tạo xương bị chậm lại, khiến khớp dễ bị tổn thương và giảm khả năng vận động.
Ngoài ánh nắng buổi sáng, người bệnh còn có thể bổ sung vitamin D thông qua các thực phẩm giàu dưỡng chất như: Cá biển, trứng, sữa, phô mai… Việc bổ sung đều đặn không chỉ cải thiện chức năng xương khớp mà còn tạo nền tảng tốt cho quá trình phục hồi.
Canxi
Canxi là khoáng chất chủ yếu cấu thành nên xương, vì vậy sự thiếu hụt canxi có thể làm cho tình trạng thoái hóa cột sống tiến triển nhanh hơn và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động. Vì vậy, để duy trì cột sống khỏe mạnh, người bệnh cần bổ sung đầy đủ canxi thông qua chế độ ăn hàng ngày.
Các nguồn thực phẩm giàu canxi phổ biến có thể kể đến như sữa, tôm, các loại rau xanh đậm lá… Đây vốn đều là những thực phẩm quen thuộc và dễ dàng đưa vào khẩu phần ăn hàng ngày cho bệnh nhân. Ngoài ra, trong những trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng viên uống để bổ sung canxi, tuy nhiên điều này cần tuân thủ chặt chẽ liều lượng khuyến cáo, bởi vì việc dư thừa canxi có thể dẫn đến nguy cơ hình thành sỏi thận.
Các loại thực phẩm giàu canxi
(Nguồn: Vinmec)
Collagen
Collagen là thành phần cấu tạo sụn khớp, giúp duy trì độ đàn hồi, giảm ma sát và cải thiện độ linh hoạt của khớp. Do đó, khi lượng collagen suy giảm, khớp sẽ dễ bị thoái hóa và gây đau nhức. Chính vì vậy, việc bổ sung thường xuyên các thực phẩm chứa hàm lượng dưỡng chất này là điều không thể thiếu đối với những người bị thoái hoá cột sống cổ.
Các nguồn collagen tự nhiên hiện nay vô cùng đa dạng, có trong nước hầm xương, da cá… Đặc biệt, khi kết hợp vitamin C cùng với dưỡng chất này, hiệu quả tái tạo sụn sẽ được tăng cường đáng kể, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hồi phục của những bệnh nhân bị thoái hoá cột sống cổ.
Sắt
Sắt là vi chất quan trọng tham gia trực tiếp vào quá trình tạo máu và vận chuyển oxy đến các mô, trong đó có cả mô xương và sụn. Khi cơ thể thiếu sắt, khả năng hồi phục xương khớp của bệnh nhân cũng bị hạn chế đáng kể. Vì thế, việc cung cấp đủ sắt sẽ đảm bảo mô khớp nhận được lượng oxy và dưỡng chất cần thiết, từ đó hỗ trợ quá trình chống viêm diễn ra hiệu quả hơn.
Người bị thoái hóa cột sống cổ nên hạn chế thực phẩm gì?
Bên cạnh việc tăng cường thực phẩm có lợi, người bệnh bị thoái hóa cột sống cổ cần hạn chế những nhóm thực phẩm có thể khiến tình trạng bệnh lý diễn biến nặng hơn như:
Nội tạng động vật
Nội tạng động vật chứa nhiều cholesterol và purin, làm tăng nguy cơ gút và rối loạn mỡ máu, khiến phản ứng viêm trở nên phức tạp hơn. Ngoài ra, gan động vật còn chứa lượng vitamin A rất lớn nên khi tiêu thụ quá mức sẽ gây độc cho xương, làm tiến trình thoái hóa diễn ra nhanh hơn.
Chất béo bão hòa
Kiểm soát lượng chất béo bão hòa là nguyên tắc quan trọng trong dinh dưỡng cho người bị thoái hóa cột sống cổ, bởi nhóm chất này có mặt nhiều trong thịt mỡ, bơ, kem và các món chiên rán. Việc tiêu thụ quá mức chất béo bão hòa không chỉ làm gia tăng phản ứng viêm trong cơ thể mà còn dẫn đến tình trạng thừa cân.
Đặc biệt, khi trọng lượng cơ thể tăng lên, áp lực cơ học tác động lên cột sống cổ cũng lớn hơn. Điều này dẫn đến triệu chứng đau nhức trở nên nghiêm trọng và khó kiểm soát hơn, hình thành vòng xoắn bệnh lý thường gặp. Để hạn chế nguy cơ này, người bệnh nên thay thế chất béo bão hòa bằng nguồn chất béo không bão hòa (Dầu oliu, các loại hạt…), vừa có lợi cho tim mạch vừa góp phần hỗ trợ sức khỏe xương khớp lâu dài.
Hạn chế tiêu thụ thực phẩm có chứa chất béo bão hòa
Thực phẩm nhiều đường, nhiều muối
Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện và muối là nhóm mà người bị thoái hóa cột sống cổ cần hạn chế tối đa trong khẩu phần ăn. Việc tiêu thụ quá nhiều đường sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân, từ đó gia tăng áp lực cơ học lên các khớp, khiến triệu chứng đau nhức trở nên nặng nề hơn.
Trong khi đó, lượng muối cao lại gây giữ nước, dẫn đến tình trạng phù nề quanh khớp và làm viêm tiến triển phức tạp hơn. Do vậy, kiểm soát đường và muối trong chế độ ăn là bước quan trọng nhằm giảm gánh nặng cho cột sống cổ và hỗ trợ quá trình điều trị.
Đồ ăn nhanh
Đồ ăn nhanh thường chứa nhiều dầu mỡ, muối, đường cùng các loại phụ gia, vì vậy khi sử dụng thường xuyên sẽ làm mất cân bằng dinh dưỡng và khiến cơ thể thiếu hụt nhiều vi chất quan trọng. Hơn nữa, thành phần của nhóm thực phẩm này có xu hướng kích thích phản ứng viêm, làm tình trạng thoái hóa cột sống cổ tiến triển nhanh hơn.
Tránh tiêu thụ các loại đồ ăn nhanh
>>> Xem thêm: 10 Bài tập vật lý trị liệu tại nhà cho người thoái hóa cột sống cổ
Gợi ý thực đơn mẫu trong 1 tuần cho người bị thoái hóa cột sống cổ
Để hiện thực hóa nguyên tắc trên, người bệnh có thể áp dụng thực đơn mẫu cân bằng dinh dưỡng trong 1 tuần theo gợi ý dưới đây:
Thứ hai
- Bữa sáng: Bún bò và 1 ly sữa hạt.
- Bữa trưa: Salad gà với dầu oliu và pho mát feta.
- Bữa tối: Cá hồi với măng tây nấu với bơ.
Thứ ba
- Bữa sáng: Cháo yến mạch nấu sữa ít béo và hạt óc chó.
- Bữa trưa: Cá thu nướng kèm rau cải xanh luộc và cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Súp gà hầm nấm đông cô và cà rốt, kèm salad dưa leo.
Thứ tư
- Bữa sáng: Bánh mì nguyên cám kẹp trứng luộc và bơ quả.
- Bữa trưa: Thịt bò hầm khoai tây, cà rốt cùng cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Cá trích hấp gừng ăn kèm rau củ luộc và súp bí đỏ.
Thứ năm
- Bữa sáng: Sữa chua ít đường trộn hạt chia và quả mọng.
- Bữa trưa: Gà hấp lá chanh, rau cải thìa xào dầu oliu, cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Cá hồi áp chảo sốt chanh leo, ăn kèm salad rau xanh.
Thứ sáu
- Bữa sáng: Ngũ cốc nguyên hạt với sữa hạnh nhân và hạt điều.
- Bữa trưa: Cá basa kho nghệ, canh mồng tơi nấu tôm và cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Thịt gà tây nướng, súp lơ xanh hấp và salad cà chua.
Thứ bảy
- Bữa sáng: Bánh crepe ngũ cốc ăn kèm sữa chua và mật ong.
- Bữa trưa: Cá ngừ sốt cà chua, rau muống luộc và cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Canh sườn non hầm bí xanh, kèm salad rau củ trộn dầu oliu.
Chủ nhật
- Bữa sáng: Sinh tố chuối, sữa chua và hạt lanh.
- Bữa trưa: Gà nướng mật ong, súp lơ xanh và cơm gạo lứt.
- Bữa tối: Súp cá hồi nấu rau củ, ăn kèm salad bơ và cà chua.
Dinh dưỡng cho người bị thoái hóa cột sống cổ giữ vai trò thiết yếu trong kiểm soát và điều trị bệnh. Một chế độ ăn khoa học sẽ giúp tái tạo mô sụn, giảm phản ứng viêm, cải thiện khả năng vận động và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm liên quan đến hệ xương khớp. Chính vì vậy, dinh dưỡng hợp lý được xem là chìa khóa bền vững trong chiến lược phòng ngừa và điều trị thoái hóa cột sống cổ lâu dài.
MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản
- Hotline: 1900 3181
- Website: myrehab-matsuoka.com
- Facebook: https://www.facebook.com/myrehab.official
- Địa chỉ: Tầng 2 Tòa nhà CONINCO, số 4 Tôn Thất Tùng, phường Kim Liên, Hà Nội.
