Chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm đóng vai trò nền tảng trong quá trình phục hồi cấu trúc và chức năng cột sống. Khi được xây dựng đúng cách, thực đơn khoa học không chỉ giúp giảm viêm, mà còn hỗ trợ tái tạo mô đĩa đệm bị tổn thương. Bên cạnh đó, nếu được phối hợp với thói quen vận động hợp lý và sinh hoạt khoa học, hiệu quả phục hồi sẽ được tăng cường đáng kể, giúp người bệnh nâng cao khả năng vận động, hạn chế tái phát và cải thiện chất lượng cuộc sống lâu dài.
1. Vai trò của chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm
Chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm giữ vai trò quan trọng trong việc phục hồi mô đĩa đệm và kiểm soát quá trình viêm tại vùng tổn thương. Khi được xây dựng hợp lý, chế độ ăn giúp cải thiện tuần hoàn máu, từ đó tăng cường nuôi dưỡng khu vực thoát vị và góp phần làm giảm cảm giác đau.
Đồng thời, việc duy trì khẩu phần cân đối còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả, qua đó giảm áp lực cơ học đè nén lên cột sống. Chính vì vậy, việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm cần được xem là một phần thiết yếu trong phác đồ điều trị bệnh lý này.
2. Các nhóm thực phẩm nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm
Người bị thoát vị đĩa đệm nên ăn gì? Dưới đây là các nhóm thực phẩm quan trọng trong chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm, nhằm việc hỗ trợ phục hồi đĩa đệm và giảm tiến triển thoát vị, bao gồm:
2.1. Nhóm thực phẩm giàu canxi, vitamin D và magie
Canxi và vitamin D là hai vi chất thiết yếu, cần bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm. Nhằm duy trì mật độ xương, đồng thời củng cố cấu trúc đĩa đệm vững chắc và linh hoạt. Bên cạnh đó, magie cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ thư giãn cơ, hạn chế tình trạng co cứng – một triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân thoát vị đĩa đệm.
Ngoài ra, đối với các thực phẩm khác như: Sữa ít béo, rau xanh đậm,… cũng là nguồn cung cấp dồi dào các khoáng chất này. Đặc biệt, người bệnh cũng nên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào buổi sáng để cơ thể tổng hợp thêm vitamin D nội sinh, từ đó tăng cường hấp thu canxi hiệu quả hơn.
2.2. Acid béo omega‑3 và các chất chống viêm tự nhiên
Acid béo omega‑3 có nhiều trong cá hồi, hạt chia và quả óc chó đã được chứng minh có khả năng làm giảm phản ứng viêm tại các vùng mô tổn thương, đặc biệt là khu vực đĩa đệm. Đồng thời, các hoạt chất sinh học từ nghệ và gừng cũng thể hiện tác dụng chống viêm tự nhiên, góp phần làm giảm sưng tấy và cải thiện tình trạng đau nhức.
Việc duy trì chế độ ăn giàu các chất chống viêm này không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả, mà còn hỗ trợ quá trình hồi phục mô liên kết. Do đó, bệnh nhân nên tích hợp các thực phẩm này thường xuyên vào khẩu phần ăn hàng tuần để đạt hiệu quả lâu dài.
Các thực phẩm giàu omega 3
2.3. Thực phẩm giàu collagen và vitamin C
Collagen đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo mô mềm, đặc biệt là các cấu trúc như bao xơ đĩa đệm – nơi thường bị tổn thương trong bệnh lý thoát vị. Tuy nhiên, để cơ thể tổng hợp collagen hiệu quả, cần có sự hỗ trợ từ vitamin C – vi chất dồi dào trong các loại trái cây họ cam quýt. Sự kết hợp này không chỉ giúp cải thiện độ bền cấu trúc đĩa đệm mà còn góp phần làm giảm đáng kể sự tiến triển của tổn thương.
2.4. Protein chất lượng cao hỗ trợ tái tạo mô mềm
Nguồn bổ sung protein dồi dào đến chủ yếu từ các loại thực phẩm như: Cá, trứng, các loại đậu,… Các acid amin này tham gia trực tiếp vào cơ chế tái tạo tế bào, đồng thời thúc đẩy sửa chữa cấu trúc mô liên kết, giúp duy trì khối cơ xung quanh cột sống, từ đó nâng đỡ và giảm áp lực lên vùng thoát vị.
3. Các nhóm thực phẩm nên hạn chế
Bên cạnh những thực phẩm hỗ trợ cần được thêm vào chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm, người bệnh cũng cần tránh những nhóm thức ăn dưới đây để giảm viêm và tránh bệnh lý trở nên trầm trọng hơn:
3.1. Thực phẩm chứa đường tinh luyện và chất béo bão hòa
Việc tiêu thụ đường tinh luyện quá mức có thể kích thích phản ứng viêm toàn thân, đồng thời làm gia tăng nguy cơ thừa cân – béo phì, vốn là yếu tố nguy cơ trong bệnh lý cột sống. Bên cạnh đó, chất béo bão hòa có trong thịt đỏ và các món chiên rán cũng sẽ làm tăng tích lũy cholesterol xấu, dẫn đến xơ vữa mạch máu và giảm tuần hoàn nuôi dưỡng mô đĩa đệm.
Hệ quả là quá trình phục hồi mô của người thoát vị đĩa đệm bị trì trệ, gây ra cảm giác đau nhức và cứng cơ kéo dài hơn. Chính vì những lý do đó, trong chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm, người bệnh cần phải hạn chế tối đa nhóm thực phẩm này xuất hiện trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Thực phẩm chứa chất béo bão hòa
3.2. Đồ uống có cồn và chứa caffeine liều cao
Việc sử dụng rượu và tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể cản trở quá trình hấp thu canxi cũng như làm giảm hiệu quả của các chất chống viêm tự nhiên. Do đó, những thói quen này cần được loại bỏ hoặc giảm thiểu tối đa để hỗ trợ hiệu quả điều trị. Trong trường hợp cần duy trì tỉnh táo, người bệnh có thể thay thế bằng trà xanh chứa caffeine nhẹ, tuy nhiên cần sử dụng với liều lượng vừa phải.
3.3. Thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn nhiều muối
Thức ăn nhanh thường chứa hàm lượng muối cao cùng nhiều chất bảo quản, có thể kích thích phản ứng viêm trong cơ thể và ảnh hưởng bất lợi đến sức khỏe đĩa đệm. Việc tiêu thụ quá nhiều muối còn làm rối loạn cân bằng nội môi, từ đó cản trở tuần hoàn máu đến các mô sâu, bao gồm cả vùng cột sống.
Bên cạnh đó, thực phẩm chế biến sẵn thường thiếu vi chất cần thiết, nhưng lại giàu năng lượng rỗng, dễ dẫn đến tăng cân không kiểm soát. Vì vậy, hạn chế nhóm thực phẩm này là cần thiết để ổn định phản ứng viêm, cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn.
Người bị thoát vị đĩa đệm cần tránh các loại đồ ăn nhanh
4. Thói quen sinh hoạt hàng ngày hỗ trợ như thế nào?
Bên cạnh tuân thủ theo chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm, các thói quen sinh hoạt hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và kiểm soát bệnh lý này, đó là:
- Duy trì tư thế đúng khi ngồi làm việc, đứng hoặc khiêng vật nặng giúp giảm áp lực lên đĩa đệm và hạn chế thoái hóa cột sống.
- Ngủ đủ giấc và chọn tư thế nằm hợp lý giúp cơ thể phục hồi tổn thương vi mô tại đĩa đệm và hỗ trợ tái tạo mô liên kết.
- Tập luyện nhẹ nhàng (Đi bộ, bơi lội, yoga,…) giúp tăng tuần hoàn máu, duy trì sức mạnh cơ lưng và cải thiện sự linh hoạt của cột sống.
- Kiểm soát cân nặng thông qua việc vận động thường xuyên, giúp giảm tải cơ học lên cột sống, đặc biệt là vùng thắt lưng và đĩa đệm.
- Tránh ngồi hoặc đứng quá lâu trong một tư thế, nên thay đổi tư thế mỗi 30–60 phút để tránh co cứng cơ và giảm nguy cơ chèn ép thần kinh.
5. Lời khuyên từ chuyên gia dành cho người thoát vị đĩa đệm
Theo khuyến nghị từ các chuyên gia dinh dưỡng và bác sĩ phục hồi chức năng, bệnh nhân thoát vị đĩa đệm nên phối hợp đồng thời giữa chế độ dinh dưỡng cân đối, vận động nhẹ nhàng và tập luyện phục hồi theo hướng dẫn. Bên cạnh đó, việc theo dõi định kỳ với bác sĩ chuyên khoa là cần thiết nhằm phát hiện sớm các dấu hiệu tiến triển và điều chỉnh kế hoạch điều trị phù hợp.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần phải nghiêm túc tuân thủ nghiêm khắc chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm, luyện tập thể dục và nghỉ ngơi hợp lý. Việc duy trì đều đặn các nguyên tắc này không chỉ tối ưu hóa hiệu quả hồi phục mà còn giúp bệnh nhân phòng ngừa nguy cơ tái phát và biến chứng bệnh lý về sau.
Chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm đóng vai trò thiết yếu trong quá trình điều trị, nhằm kiểm soát triệu chứng và hỗ trợ phục hồi cấu trúc mô đĩa đệm một cách hiệu quả. Đặc biệt, sự kết hợp chặt chẽ giữa dinh dưỡng, vận động và theo dõi y khoa sẽ giúp người bệnh đạt được hiệu quả phục hồi tối ưu và hạn chế nguy cơ tái phát bệnh lý về sau.
MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản
- Hotline: 1900 3181
- Website: https://myrehab-matsuoka.com
- Facebook: https://www.facebook.com/myrehab.official
- Địa chỉ: Tầng 2 Tòa nhà CONINCO, số 4 Tôn Thất Tùng,phường Kim Liên, Hà Nội.
#Chế độ dinh dưỡng cho người thoát vị đĩa đệm #Thực phẩm cho người thoát vị đĩa đệm #Hỗ trợ điều trị thoát vị đĩa đệm #Lời khuyên dành cho người thoát vị đĩa đệm #Thực phẩm người thoát vị đĩa đệm nên hạn chế
