Giày chỉnh hình bàn chân bẹt: Giải pháp hỗ trợ điều chỉnh dáng đi và ngăn ngừa biến chứng lâu dài

Tác giả: Nguyễn ChiTham vấn y khoa: Th.s BSVũ Thị Hằng

Giày chỉnh hình bàn chân bẹt là một giải pháp hỗ trợ giúp cải thiện cấu trúc bàn chân. Khác với giày thông thường, sản phẩm này giúp điều chỉnh cấu trúc bàn chân, cải thiện dáng đi và giảm nguy cơ lệch trục vận động. Hơn nữa, việc sử dụng kết hợp giày thiết kế riêng và đế chỉnh hình sẽ nâng cao hiệu quả điều trị, nhằm tăng cường rõ rệt trong kiểm soát trục chi dưới và góp phần tối ưu hóa quá trình can thiệp không xâm lấn.

1. Tại sao giày thông thường không phù hợp với trẻ bị bàn chân bẹt?

Hiện nay, phần lớn các loại giày phổ thông trên thị trường không được thiết kế để hỗ trợ cấu trúc giải phẫu bàn chân, đặc biệt là vòm chân và vùng cổ chân. Thiếu các thành phần như phần nâng đỡ vòm hoặc bộ phận ổn định gót, những đôi giày này buộc hệ thống cơ và dây chằng quanh bàn chân phải làm việc quá mức để duy trì sự cân bằng và tư thế đứng – đi. 

Theo nghiên cứu của American Podiatric Medical Association (APMA), việc thiếu hỗ trợ này có thể dẫn đến các rối loạn về cơ xương khớp, đặc biệt ở trẻ đang trong giai đoạn phát triển xương nhanh chóng (từ 3 đến 12 tuổi). Vì vậy, việc lựa chọn giày hỗ trợ vòm chân có thiết kế y học chuyên biệt kết hợp với đế chỉnh hình là cần thiết trong việc phòng ngừa và điều trị các rối loạn liên quan đến bàn chân bẹt ở trẻ nhỏ.

bàn chân bẹt ở trẻ

Hiện tượng bàn chân bẹt ở trẻ nhỏ

2. Đặc điểm của giày thiết kế riêng: phần gót – vòm – cổ chân

Giày thiết kế riêng cho trẻ bị bàn chân bẹt có ba phần cấu trúc hỗ trợ quan trọng, bao gồm:

Cấu trúc gót và ý nghĩa cơ học

Gót giày cho trẻ bị bàn chân bẹt được thiết kế vững chắc có tác dụng cố định trục gót, hạn chế tình trạng xoay trong quá mức. Cấu trúc hỗ trợ này giúp duy trì sự ổn định của bàn chân, từ đó bảo toàn trục vận động sinh lý ở khớp gối và hông. Thiết kế này giữ vai trò then chốt trong hỗ trợ điều chỉnh bàn chân bẹt linh động, giúp trẻ phát triển hệ vận động đúng hướng ngay từ đầu.

Vòm chân và hệ thống phân bổ áp lực

Phần nâng vòm của giày chỉnh hình trẻ em được định hình dựa trên khảo sát áp lực bàn chân, giúp phân tán lực đều và hỗ trợ cơ nâng vòm. Một số sản phẩm còn tích hợp lớp xốp đàn hồi giúp giảm sốc và hạn chế tổn thương mô mềm. Cấu trúc này giúp làm chậm quá trình mòn mô sụn ở các khớp chi dưới.

Cổ giày cao – giữ ổn định cổ chân

Cổ của giày hỗ trợ vòm chân khá cao có phần ôm cổ chân chắc chắn, giúp ngăn ngừa chuyển động sai lệch khi trẻ vận động. Kết cấu này có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ trẻ duy trì tư thế đúng trong giai đoạn luyện dáng đi. Đây là đặc điểm quan trọng khi kết hợp giày với đế chỉnh hình bàn chân bẹt.

3. Ảnh hưởng tích cực đến dáng đi, thăng bằng, vận động

Việc sử dụng giày chỉnh hình trẻ em thiết kế riêng kết hợp đế chỉnh hình giúp điều chỉnh dáng đi hiệu quả. Trẻ sẽ ít bị vẹo chân, không còn hiện tượng đi bằng mặt trong bàn chân. Ngoài ra, sự ổn định của gót – cổ chân còn có tác động cải thiện đáng kể khả năng giữ thăng bằng và cải thiện dáng đi của trẻ.

Cải thiện dáng đi trong thời gian ngắn

Trẻ đeo giày hỗ trợ vòm chân đúng chức năng thường có tiến triển tốt về tư thế chỉ sau 3–6 tháng sử dụng. Điều này được kiểm chứng qua đánh giá hình ảnh khi đi bộ bằng công nghệ áp lực bàn chân. Việc điều chỉnh dáng đi đúng giai đoạn là yếu tố quan trọng ngăn ngừa biến dạng sau này.

Tập vận động bàn chân bẹt hỗ trợ trong quá trình đeo đế chỉnh hình

Điều chỉnh dáng đi cho trẻ bị bàn chân bẹt 

Cân bằng tốt hơn khi chạy nhảy

Giày cho trẻ bị bàn chân bẹt giúp điều chỉnh điểm tiếp xúc khi tiếp đất, nhờ đó trẻ di chuyển chắc chắn và an toàn hơn. Điều này đặc biệt quan trọng với trẻ năng động hoặc tham gia hoạt động thể chất thường xuyên, giúp ổn định dáng đi. Từ đó, giảm thiểu nguy cơ chấn thương tại các khớp chi dưới như cổ chân, gối và hông.

Phối hợp cơ – khớp nhịp nhàng

Khi bàn chân được hỗ trợ đúng tư thế thông qua giày chỉnh hình phù hợp, chuỗi vận động bao gồm cơ vùng chân, khớp gối và khớp háng có thể phối hợp nhịp nhàng và hiệu quả hơn. Điều này giúp cải thiện sự ổn định cơ xương và tối ưu hóa chức năng vận động thô và tinh, đặc biệt là các kỹ năng cần kiểm soát cơ thể cao như nhảy lò cò, chuyển hướng nhanh khi chạy, hoặc bật nhảy.

Bên cạnh đó, giày chỉnh hình trẻ em với thiết kế phù hợp còn giúp phân bố lực tác động đều hơn lên bàn chân và các khớp liên quan. Nhờ đó, cơ thể giảm được tình trạng bù trừ vận động không cần thiết, từ đó làm giảm tiêu hao năng lượng khi di chuyển và nâng cao hiệu quả vận động tổng thể.

4. Cách chọn size & thời gian cần thay giày chỉnh hình

Việc lựa chọn sai kích cỡ giày cho trẻ bị bàn chân bẹt có thể làm giảm hiệu quả của quá trình chỉnh hình. Bởi vậy, để lựa chọn được những đôi giày chỉnh hình phù hợp, phụ huynh cần lưu ý một số điểm sau:

Cách đo size đúng kỹ thuật

Việc đo kích thước giày cho trẻ bị bàn chân bẹt chính xác theo kỹ thuật là rất quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc hỗ trợ đã thiết kế. Khi đo size cần đặt trẻ đứng trên mặt phẳng, đánh dấu chiều dài bàn chân lớn nhất, sau đó cộng thêm 0,5–1cm để chọn giày phù hợp. 

Chu kỳ thay giày khuyến nghị

Trẻ em trong độ tuổi phát triển nên được kiểm tra giày định kỳ 4–6 tháng một lần. Khi thấy đế mòn hoặc chân có dấu hiệu bó chặt, cần thay giày mới. Ngoài ra, nếu trẻ cảm thấy đau gót, mỏi cơ thường xuyên thì nên đánh giá lại hệ thống giày – đế đang dùng.

5. Khuyến nghị sử dụng kết hợp với đế nắn chỉnh hình

Khi sử dụng kết hợp giày dép thiết kế riêng và đế chỉnh hình bàn chân bẹt, hiệu quả hỗ trợ vòm chân và điều chỉnh trục chi sẽ cao hơn đáng kể, mang đến những lợi ích tuyệt vời như:

Vai trò hỗ trợ lâm sàng của đế nắn

Đế chỉnh hình bàn chân được thiết kế dựa trên phân tích áp lực tì đè riêng biệt của từng cá nhân, nhằm hỗ trợ điều chỉnh độ lệch vòm và tư thế bàn chân. Theo khuyến cáo của Hội Thấp khớp học Việt Nam, việc sử dụng đế chỉnh hình cho thấy hiệu quả rõ rệt trong cải thiện chức năng bàn chân ở trẻ bị bàn chân bẹt.

Cơ sở khoa học trong điều trị phối hợp

Nhiều nghiên cứu tại Canada và Nhật Bản đã khẳng định hiệu quả tuyệt vời khi kết hợp đế chỉnh hình và giày hỗ trợ vòm chân. Nếu phối hợp hợp lý, đây sẽ trở thành chìa khóa kiểm soát biến chứng thứ phát như lệch gối hay cong vẹo cột sống.

Đặc biệt, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Personalized Medicine cho thấy việc sử dụng đế chỉnh hình cá nhân hóa kết hợp với một số bài tập luyện tập tại nhà sẽ mang lại hiệu quả đặc biệt. Hiệu quả này vượt trội hơn hẳn so với chỉ thực hiện tập luyện đơn thuần, giúp cải thiện các dấu hiệu và triệu chứng của bàn chân bẹt linh hoạt ở trẻ em. 

tập bàn chân bẹt tại nhà

Sử dụng giày thiết kế kết hợp luyện tập với các bài tập hỗ trợ tại nhà

Việc sử dụng giày thiết kế riêng là phương pháp hiện đại, nhằm điều trị lâu dài giúp cải thiện lệch trục chân ở trẻ bị bàn chân bẹt. Tuy nhiên, phụ huynh cần tránh lạm dụng hoặc sử dụng sai mục đích của sản phẩm. Bởi điều này không chỉ gây tốn kém mà còn có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển tự nhiên của trẻ. Do đó, để tối ưu hóa kết quả can thiệp và đạt hiệu quả tốt nhất, phụ huynh cần lựa chọn giày đúng kích cỡ, thay mới định kỳ cùng với sự kết hợp luyện tập linh hoạt với các bài tập chức năng trị liệu

Nếu bạn còn băn khoăn liên quan đến giày chỉnh hình trẻ em, hãy liên hệ ngay với MYREHAB MATSUOKA để được tư vấn miễn phí.

MYREHAB MATSUOKA – Trung tâm phục hồi chức năng hợp tác Việt Nam – Nhật Bản

Hotline: 1900 3181

Website: https://myrehab.vn/ 

Facebook: https://www.facebook.com/myrehab.official 

Địa chỉ: Tầng 2 Tòa nhà CONINCO, số 4 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội.

Ngày đăng: 30/06/2025Ngày cập nhật: 30/06/2025

Miễn trừ trách nhiệm

Các bài viết của Myrehab Matsuoka chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.